İnsan Olmak Zor Zanaat

Yıllar önce bir entelektüelden şuna benzer bir söz işitmiştim: “Nereden biliyorsun senin söylediklerinin doğru olduğunu? Dinsel açıklamalarda bile doğru bir yan olamaz mı? Her söyleneni dikkate almalı ve tartışabilmeliyiz. Demokrasi bunu gerektirir.” Dilimize pelesenk olmuştur: Tüm fikirlere saygılı olmalı, her sorunu rahatlıkla tartışabilmeliyiz. Ancak gerçekler öyle mi? Her şeyi rahatlıkla …

Devamını Oku

Hayatın Anlamı

İlkçağ filozoflarından Sokrates, “Mutlu bir ömür sürmenin yolu erdemli olmaktan geçer” demiş. Hazzı gelip geçici hevesler olarak tanımlamış ve insanı mutlu edemeyeceğini söylemiş. İnsan mutluluğunu sağlayan en önemli etmen neden erdem olsun ki? Haz gibi, insan dahil gelişmiş tüm canlılara keyif ve zevk veren ve yaşamamızı sağlayan biyolojik bir saikin …

Devamını Oku

Normaldeki Anormallik

Tıp fakültesindeyken psikiyatri hocamızın söylediklerini dün gibi anımsıyorum: “Normal ile nevroz arasındaki fark, düşünce ya da davranışın günlük hayatınızı engelleyip engellememesiyle anlaşılır. Düşünce ve davranış hayatınızı etkiliyor, işinizi yapmanıza engel oluyorsa nevroz, yaşantınızı bozmuyorsa normal demektir.” Hatta bunun için bir de örnek vermişti: “Kutu koleksiyonu yapan bir insanı ele alalım. …

Devamını Oku

İnsan Rasyonel Bir Varlık Mıdır?

Okulun ilk yıllarından itibaren insan aklının büyüklüğünü öğrenerek yetiştik. Aklımız, canlılar âleminde bize geniş ayrıcalıklar sağlamaktaydı. İnsanoğlu teknolojiyi yaratarak doğaya egemen olmuş, tarih boyunca ihtişamlı uygarlıklar kurmuştu. Canlılar arasında aklını kullanarak bunu yapan tek tür, insandı. Çünkü insan aklını kullanmasını bilen rasyonel bir varlıktı. Gerçekten böyle mi, insan rasyonel bir …

Devamını Oku

Ne Kadar Özgürüz

“Dürüst olmaktan başka türlü davranamadığım için böyleyim” demişti bir dostum. Bu sözüyle benim gözümde bir kez daha dürüst olduğunu kanıtlamıştı. Erdem olduğu için değil, alışkanlıkları bu yönde geliştiği için dürüst olduğunu, başka türlü yapamadığını söylüyordu; kişiliği bu şekilde oluşmuştu. Geliştirdiğimiz kişiliklerin özgürlüklerimizin önündeki en büyük engellerden biri olduğunu düşünüyorum. Kişiliksiz …

Devamını Oku