Soru
Ben 36 yaşında bir kadınım. Annem ben çocukken 37 yaşında göğüs kanserinden vefat etmiş. Anneannemi de genç yaşlarında yine aynı kanserden kaybetmişiz. Benim göğüs kanseri riskim nedir? Buna karşı ne gibi tedbirler alabilirim?
Yanıt
Birinci derece yakını meme kanseri olan herkesin meme kanseri riski artmaz. Örneğin annesi yaşlı iken meme kanseri olan kişilerde risk artışı belirgin değildir. Risk artışının en belirgin olduğu durumlar şunlardır:
1- Birden fazla birinci dereceden yakınında meme kanseri olanlar
2- Hem meme, hem de yumurtalık kanserine ait aile öyküsü bulunanlar
3- Üretkenlik çağında iken her iki memesinde kanser görülmüş birinci derece yakını olanlar
4- Erkek yakını meme kanseri olan kadınlar.
Hem anneniz, hem de anneanneniz genç yaşta meme kanseri olduğu için sizde -kesin olmamakla birlikte- bir miktar risk artışı olabilir. Ancak bu durum mutlaka kanser olunacağı anlamına gelmediği gibi kişiyi çözümsüzlüğe itmemelidir. Tam aksine hastalık ortaya çıkmadan gerekli önlemleri alma fırsatı olarak kabul edilmelidir.
Genç yaşlarda ortaya çıkan meme kanserlerinde genetik mutasyonlara daha sık rastlanması bu kişilerin çocuklarındaki risk artışının nedenlerinden biridir. Görülen mutasyonlar BRCA1 ve BRCA2 olarak isimlendirilir. Risk altında olduğu düşünülen kişilerde bu mutasyonlara bakılabilir. Böylelikle kişinin risk haritası gerçekçi bir şekilde çıkarılabilir. BRCA1 mutasyonunun tespiti kişinin 75 yaşına kadar meme kanseri geliştirme olasılığının % 85 olduğunu gösterir. BRCA2 mutasyonları için de benzer olasılıklar söz konusudur, ancak bunlarda kanser görülme yaşı ilkine göre biraz daha geçtir.
Sizin şimdi yapmanız gereken mamografi çektirerek durumunuzu tespit ettirmektir. Mamografi ile ayırt edilemeyen durumlar çıkarsa meme ultrasonografisi ve meme MR’ı ile ek tetkikler gerekebilir. Kanser şüphesi varsa biyopsiye başvurulmalıdır. Her şey normal ise periyodik olarak meme muayenesi ve mamografileri yaptırmanızı öneririm. İsterseniz genetik mutasyon olup olmadığı da araştırılabilir.