Soru
Annem göğüs kanseri nedeniyle kemoterapi alıyor. Bu konuda tecrübesi olan arkadaşlarım bazı bitki karışımlarını tavsiye ettiler. Kemoterapiyle birlikte bunları kullanmamızın bir sakıncası olur mu?
Yanıt
Kemoterapi sırasında dikkat edilmesi gereken bazı temel prensipler vardır. Bunlar arasında toksik maddelerin atılımı ve vücut fonksiyonlarının idamesi için yeteri kadar sıvı alınması başta gelir. Bulantı ve kusma nedeniyle ağızdan almakta zorluk çeken kişilere damardan serum verilebilir. Kemoterapi sırasında hasta, vücudunun kaldırabileceği aktivitelere devam etmelidir. Yürüyüş bunun için uygun bir egzersizdir. Dengeli beslenme, vücut bağışıklık sisteminin devamı için gereklidir. Bu nedenle yeteri kadar protein ve karbohidrat alınmalıdır. Vitamin ve mineral desteği için en önemli kaynak doğal sebze ve meyveler olmalıdır.
Dışarıdan alınacak takviyeler konusunda doktorunuzun mutlaka bilgilendirilmesi gerekir. Çünkü bu ürünlerin bazıları kemoterapinin etkisini azaltabilir ya da yan etkilerini artırabilir. Özellikle antioksidan maddeler günümüzde pek revaçtadır ve kanser hastalarına gelişigüzel önerilmektedir Örneğin A, C, E vitamini, selenyum, likopen, melatonin, soya, üzüm çekirdeği ekstresi ve yeşil çay gibi antioksidan içeren maddelerin radyoterapi ve bazı kemoterapi ilaçları ile ters etkileşim içine girdiğini belirten bilimsel yayınlar vardır. Bunun aksine görüşler de olmakla birlikte çoğu yayın bunların ne yararının ne de zararının olduğu şeklindedir.
Bazı maddeler kemoterapi ilaçları ile aynı enzim üzerinden etkileşime girdiğinden bunlardan da sakınmak gerekir. Greyfurt bunların en bilinenidir ve kemoterapi sırasında kullanılmamalıdır.
Bazı bitki ve ürünler kanamaya eğilimi artırır. Bunların en yaygın olarak kullanılanları, sarımsak, Ginkgo biloba, ginseng, omega-3, balık yağı, greyfurt suyu, üzüm çekirdeği, yeşil çay, zencefil, atkestanesi, soğan, reyşi, soya, C ve E vitaminleri, yaban havucu, yaban marulu ve keklik üzümüdür. Kemoterapi ilaçlarından birçoğu da benzer şekilde kanamayı kolaylaştırabildiğinden bu maddeler birlikte kullanılacaksa bile hekim mutlaka bilgilendirilmelidir. Hasta cerrahiye gidecekse, bu ürünler operasyon öncesi kesilmelidir.
Koenzim Q-10 da tam aksine kanda pıhtılaşmaya eğilimi artırabilir. Dikkatli ve hekim kontrolünde kullanılmalıdır.