Soru
Ben 26 yaşında bekar bir kızım. Sol göğsümde bir kitle fark ettim. Biyopsi yapıldı, kanser olduğu söylendi. Ailemde hiç kanser hikâyesi yok. Sağlığıma da dikkat ederim. Bu yaşıma kadar başka hiçbir hastalığım olmadı. Tek tesellim kanserin başka yere yayılmamış olması. Böyle bir şey nasıl olabilir? Bu kadar erken yaşta göğüs kanseri görülür mü? Bunun olmaması için yapabileceğim bir şey var mıydı?
Yanıt
Kadınlarda meme kanserinin görülme sıklığı yaşla paralel olarak artar. Günümüzde maalesef daha erken yaşlarda meme kanserli hastalara rastlamaktayız. Benim en genç olarak gördüğüm meme kanseri hastam 22 yaşında idi. Kanserlerin daha sık görülme nedeni günümüzdeki tanı yöntemlerinin artması kadar yaşam tarzındaki olumsuz değişikliklerdir. Meme kanseri, gelişmiş toplumlarda kadınlarda en sık görülen kanser iken Uzak Doğu’da ve diğer Asya toplumlarında daha geri sıralarda yer almaktadır. Bunda beslenme ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
Genç yaşta ortaya çıkan meme kanserinde sizin de vurguladığınız gibi çevresel etkilerin daha az rol oynamış olması muhtemeldir. Hücre genindeki bir takım mutasyonel değişimler kanserin tetiklenmesine yol açmış olabilir. Bunlar arasında BRCA1 ve BRCA2 mutasyonları sayılabilir. Bu mutasyonlar kişi kanser olmadan tespit edilebilmekte ve riskli durumlarda, her iki meme cerrahi olarak alınabilmektedir. Ancak memelerin alınması kolay verilecek bir karar değildir. Estetik yönden birçok kadının kabul edemeyeceği bir durumdur. Bu nedenle memelerin alınması yerine yumurtalıkların çıkartılması da düşünülebilir. Çünkü yukarıda saydığımız genetik değişiklikler yumurtalık kanseri riskini de artırabilmektedir. Yumurtalıkların çıkarılması da hem yumurtalık kanserini önlemekte, hem de meme kanseri riskini azaltmaktadır.
Sağlıklı kişilerde genetik mutasyonların olup olmadığına bakılması tartışmalı bir konudur. Çünkü mutasyonel değişiklikler tespit edilse bile bu durum, kişinin gelecekte mutlaka kanser olacağı anlamına gelmez. Bu yüzden memeler cerrahi olarak çıkarılmayacaksa kişinin ömrünü endişeli bir şekilde geçirmesine neden olunması doğru değildir. Öte yandan memeler alınırsa kişi belki de hiç karşılaşmayacağı meme kanserine karşı gereksiz bir müdahaleye maruz kalmış olacaktır