Soru Cevap 181

Soru
61 yaşında bir kadınım. Bir yıl önce göğüs kanseri oldum. Ameliyatla tümör çıkarıldı. Daha sonra kemoterapi ve radyoterapi aldım. Şimdi bir hormon hapı kullanıyorum. Doktorum şu anda vücudumda kanser olmadığını söyledi. Benim sorunum kilo fazlalığı. Bu sebeple rejim yapmak istiyorum ancak kilo vermekle kanserin geri gelmesinden de korkuyorum. Kilo vermemin kanser yönünden bir mahzuru olur mu?

Yanıt
Kilo fazlalığı ve onun daha ileri biçimi olan obezite her zaman için bir risk faktörüdür. Eskiden şişmanlığın kalp hastalıkları için risk oluşturduğu sıklıkla vurgulanır, kanserle ilişkisi üzerinde o denli durulmazdı. Ancak son yıllarda kilo fazlalığının kalp hastalıklarında olduğu gibi kanser için de risk faktörü olduğu çok iyi anlaşılmıştır.

Kansere bağlı tüm ölümler göz önüne alındığında sigara ve diğer tütün ürünleri kanser ölümlerinin % 30’undan sorumlu iken yanlış ve dengesiz beslenme % 35’inden sorumludur. Bu nedenle kişilerin dengeli beslenerek uygun kiloda olması her zaman için arzu edilen bir durumdur.

Uygun kilo için vücut kitle endeksi dediğimiz bir formülden yararlanıyoruz. Bunun için kişinin ağırlığı kilogram cinsinden boyunun metre karesine bölünmekte ve sonucun 25’den az olması istenmektedir. Örneğin ağırlığı 80 kg ve boyu 1,70 metre olan bir kimsenin vücut kitle indeksi 80 / 1,70 X 1,70 = 27,68 olarak bulunur. Vücut kitle indeksi sağlıklı kiloyu bulmakta yararlı bir formül olmakla birlikte kişisel beden yapısı değişiklikleri nedeniyle çok kesin bir rakam olarak kabul edilmemelidir.

Fazla kilo özellikle meme, prostat, rahim, yumurtalık, pankreas, böbrek, yemek borusu, safra kesesi ve kalın barsak kanserlerinde risk faktörüdür. Şişmanlık kadar egzersiz eksikliği de birçok kanser için risk oluşturur. Bazı kanserlerde kilo fazlalığı daha ön planda iken diğer bazılarında yetersiz egzersiz öne çıkmaktadır. Yani her iki faktör de ayrı ayrı kanser riski oluşturmaktadır. Kilosu ve vücut kitle indeksi aynı olsa bile egzersiz yapanların kanser riski daha azdır.

Sizin gibi kanser geçiren kimselerin de kontrollü olarak fazla kilolarından kurtulmasını ve egzersizlere devam etmesini özellikle öneririm. Bu konuda yapılan karşılaştırmalı çalışmalarda meme kanseri geçirmiş kişilerden egzersize devam eden ve uygun kiloda olan kadınlarda, şişman ve egzersiz yapmayan kadınlara göre hastalık nüksünün daha az olduğu gösterilmiştir. Bunun nedenlerinden biri meme kanseri için risk oluşturan östrojen hormonunun yağ dokusunda da sentezleniyor olmasıdır.