Soru
Ben 49 yaşında bir kadınım. Bundan dört yıl önce göğüs kanseri nedeniyle ameliyat oldum. Ardından kemoterapi ve radyoterapi aldım. Doktorumun söylediğine göre cerrahi sonrası uygulanan tüm tedaviler koruyucu amaçla yapılmış. Bende şu anda kanser yokmuş ve tamamen sağlıklıymışım. Ama ben büyük bir stres içindeyim. Çünkü hastalığın tekrar edeceğinden korkuyorum. Stresin de kanseri tetiklediğini biliyorum. Bu durum benim korkumu daha da artırıyor. Yani kısır bir döngünün içindeyim. Ne yapmamı tavsiye edersiniz?
Yanıt
Vücudun diğer organlarına yayılmadan yakalanmış, tedavi edilmiş ve tedaviden dört yıl sonra kanser belirtisi olmayan bir meme kanseri hastasında hastalığın tekrarlama ihtimali düşüktür. Bu noktada önemli olan, yeni bir meme kanserinin atlanmamasıdır. Bunun için yıllık mamografileri yaptırmayı ihmal etmemek gerekir. Stresin kanseri tetiklediğini ve bu nedenle korkularınızın daha da arttığını söylüyorsunuz. Ancak bu kadar emin olmayınız. Çünkü stresin kanseri tetiklediği bilgisi sizin söylediğiniz kadar kesinleşmiş bir gerçek değildir. Bazı araştırmalarda stresin bağışıklık sisteminin bazı hücrelerinin fonksiyonlarını zayıflattığına dair bulgular gözlenmiş olsa da bu konu tartışmaya çok açıktır. Çünkü stresin birebir kanser oluşumuna neden olduğuna dair kesin bilgiler yoktur.
Klinik tıptaki en değerli çalışmalar, faz üç denilen ve birbirine benzer iki hasta grubunu kıyaslayan çalışmalardır. Bu tür çalışmalarda her bakımdan birbirine benzeyen, ancak yalnızca bir etken yönünden farklılık arz eden hastalar karşılaştırılır. Örneğin yaş, cinsiyet, hastalık özellikleri bakımından aynı olan hastalar iki gruba ayrılır. Bir gruba klasik olarak kullanılan bir ilaç, diğer gruba yeni keşfedilmiş bir ilaç verilir. Yaşam süreleri bakımından bu iki grup karşılaştırılır. Yeni ilaç lehine bir fark oluşursa bu ilaç tedaviye girer.
Bir başka örnek farklı diyet rejimlerinin kıyaslanmasıdır. Tüm yönleriyle birbirine benzeyen ama yalnızca tüketilen gıda cinsi yönünden farklılık arz eden iki grubun karşılaştırılması daha sağlıklı diyetlerin ortaya çıkarılmasını sağlar.
Ancak stres, duygu ve düşünce farklılıklarını karşılaştırmak o denli kolay değildir. Her bakımdan birbirine benzeyen biri stresli, diğeri stressiz iki meme kanseri grubunun karşılaştırılması zor ve sonucu kolayca saptanamayacak bir araştırmadır. Bu nedenle kesinleşmiş sonuçlar ortada yokken kanser korkusu içinde strese girip bir de korku duyuyorum diye stres katsayınızı daha da artırmanız doğru bir yaklaşım olmasa gerek.