Soru
Ben 38 yaşında bir kadınım. Annem 58 yaşında meme kanseri oldu. Benim hastalığa yakalanma riskim artmış mıdır? Hangi durumlarda risk artar? Hastalıktan korunmak için ne yapmam gerekir?
Yanıt
Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanserdir. Batı’da her 8 – 10 kadından biri bu kansere yakalanmaktadır. Yaş ilerledikçe hastalığın görülme ihtimali artmaktadır. Özellikle sizin gibi birinci dereceden akrabalarında, yani anne ve kardeşlerinde meme kanseri olanlarda ihtimal biraz daha fazladır. Hala, teyze gibi ikinci dereceden akrabalarında meme kanseri olanlarda, birinci dereceden akrabalardaki kadar olmasa bile risk yine de artmaktadır. Ailede ya da kendisinde yumurtalık kanseri olan kişilerde de meme kanserine yakalanma riski daha yüksektir. Erken yaşta adet görmeye başlayan bayanlarda, geç menopoza girenlerde, ilk çocuğuna ileri yaşlarda sahip olanlarda, çocuğu olmayanlarda, emzirme süresi kısa olan kadınlarda da risk artmaktadır. Memesinde atipik hiperplazi dediğimiz değişikliklerin olduğu kimselerin de bu kansere daha sık yakalandığını bilmekteyiz.
Meme kanserlerinin büyük bir kısmı çevresel etkilerle oluşur. Genetik nedenlerle oluşan meme kanserlerinde brca-1 ve brca-2 dediğimiz genetik değişiklikler görülür. Bu değişikliklerin olması kişinin mutlaka kanser olacağı anlamına gelmez. Bu faktörler kötü yaşam biçim ile birleştiğinde kanser riski artar.
Meme kanserinden korunmak için bizlerin de yapabileceği bazı şeyler vardır: Kilo almamak, günde 30-60 dakika yürüyüş gibi hafif ekzersizler yapmak, alkol ve sigara kullanmamak, hayvansal yağları azaltmak gibi. 40 yaş üzerinde yılda bir kez mamografi yaptırmak meme kanserini erken teşhis etmede yararlı bir tetkiktir.