Soru
Ben 33 yaşında bir kadınım. Midemdeki dolgunluk nedeniyle yapılan ultrasonda dalağımın büyüdüğü tespit edildi. Araştırmalara rağmen bir sonuç alınamadı. Sizce dalak büyüklüğünün nedeni ne olabilir? Ne tür tetkikler yapılması gerekir?
Yanıt
Dalak büyüklüğü, nedeni kimi zaman çok kolay olarak tespit edilebilse de zaman zaman doktorlara zorlu anlar yaşatan bir bulgudur. Çünkü dalak büyümesi, geniş yelpazedeki birçok hastalığın ortak sonucu olarak görülmektedir.
Dalak bir yönüyle karaciğerle yakın ilişki içinde bir organdır. Çünkü iki organ arasında yakın bir kan akım bağlantısı vardır. Bir başka yönüyle de bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olup kişinin enfeksiyonlara karşı korunmasında ve kan içindeki anormal hücrelerin temizlenmesinde önemli bir fonksiyon gösterir. Bu nedenle dalak, hem karaciğeri ilgilendiren hastalıklarda, hem de kan hücre bozukluklarında ve bağışıklık sisteminin harekete geçtiği durumlarda büyür.
Dalağı en çok büyüten hastalıklardan birisi siroz ve kronik karaciğer hastalıklarıdır. Bu hastalıklarda karaciğere gelen toplardamarın basıncının artması sonucu kan akımı geriye doğru dalağa yönelerek büyümeye neden olur. Sağ kalp yetmezliğinde de karaciğerden kalbe giden toplardamardaki basınç artışı aynı nedenlerle dalak büyümesine yol açar. Dalaktan karaciğere giden ya da karaciğerden kalbe yönelen damarlardaki tıkanıklıklar aynı nedenlerle dalak büyümesine neden olabilir. Bu tıkanıklıklar pıhtı sonucu oluşabilir.
Viral enfeksiyonlar, tüberküloz, frengi, brusella, AIDS gibi kronik enfeksiyonlar, sıtma, laşmanya gibi parazitik hastalıklar dalağı büyütebilir.
Bunların dışında hematolojik hastalıklarda da dalakta büyüme görülebilir. Kronik miyeloid lösemi dalağı en fazla büyüten hastalıklardan birisidir. Akut lösemiler, kronik lenfositik lösemi, lenfomalar ve kemik iliğinin miyeloproliferatif hastalıklarında da dalak büyümesi olabilir. Alyuvarların yıkımıyla giden hemolitik anemilerde de dalak büyür.
Doğuştan olan orak hücreli anemi gibi alyuvar bozuklukları, Akdeniz anemisi ve benzeri hastalıklarda da dalak büyüyebilir. Sizdeki hastalık belirtileri doğuştan olmayıp yakın zamanda ortaya çıktığı için bu tür hastalıkları düşünmemek gerekir. Tanıda ilk yapılması gereken, büyümenin karaciğer sirozunda olduğu gibi dalak ile karaciğer arasındaki kan akımında geriye doğru basınç artımına mı bağlı olduğu, yoksa kan hastalıkları ya da enfeksiyonlar sonucunda mı ortaya çıktığının ayırdedilmesidir. Dalak büyümesinin tespiti için kimi zaman karaciğer ve kemik iliği biyopsisine kadar gidebilen tetkikler yapılabilmektedir. Hatta bazen hem tanı, hem de tedavi amaçlı dalağın çıkarılması düşünülebilir.
Annem meme kanseri hastası 15 ay önce alındı hastalık 4 evrede tespit edildi sağ memesi ameliyat la alındı 10ay onkoloji tedavinin ardından iyileştiği söylendi bunun üzerine 2ay hacca gittiğinden dolayı ara verdik 2 ay aradan sonra sarılık nüksetti aynı doktorumuza gittimizde hastalığın karaciğerde nüksettiği ortaya çıktı ve karaciğer safra kanallarının tıkalı olduğu söylenip 3 adet sitent takıldı ama gün geçtikçe hızla hastalık ilerlemekte acaba karaciğer nakli yapılabilirmi dediğimde yapılacak hiç birşey kalmadı dediler sizcede böylemidir yapılacak bişey yokmudur lütfen yardım edin… Şimdiden teşekkürler…
Erkan Bey, karaciğer nakli yapılamaz. Ancak bir başka tedavi verilip verilemeyeceğini anlamak ve karar vermek için hastayı ve tetkiklerini görmek gerekir. Kolaylıklar diliyorum. Prof Dr Coşkun Tecimer.
dalağım 145mm çapında buyuyor ve karaciğerimde 17mm lik hemanjıom var doktorum enfeksiyon olabılır dedı kesın bırsey demıyorlar ne olur aydınlatın
Dalağınız çok büyümüş sayılmaz. Gerçekten enfeksiyon olabilir. Bir de Hematoloji Bölümüne muayene olursanız iyi olur. Kolaylıklar diliyorum. Prof Dr Coşkun Tecimer.
Hocam ben Bursa eski fakülte ile Bursa kalp ve aritmi hastaneleri ne gittim benim kalbimin sag tarafını ulrasanografide göremediler bunun üzerine ben de doktorumdan anjiyo istedim fakat anjiyo da damarlarımda herhangi bir sıkıntı olmadığını söyledi ama benim anjiyo olduğum günden beri kalbimde halen ağrı mevcut bu konuda ne yapmam konusunda beni bilgilendirir seniz çık memnun olurum şimdiden teşekkürler Hocam saygılarımla la
Anjiyo yapan doktorla görüşmeniz uygun olur. Dr Coşkun Tecimer.
iyi gunler hocam ultrasyonda
** Dalak orta- alt bölümde 31×27 mm boyutlarında yoğun içerikli kistik lezyon mevcuttur (kist hidatik ?). Diye cikti daha sonra kis hidatik kan tahlil sonucunda negatif cikti hocam bu nedir sizce ne yapmaliyim ? Tesekkur ederim
Merhaba Murat Bey, daha ileri görüntüleme tetkikleri vw Hematoloji muayenesi gerekir. Şimdiden geçmiş olsun. Prof Dr Coşkun Tecimer.
hocam 15 gun once sol karin boslugu sikayetiyle doktora gittim bobrek enfeksiyonu var denildi antibiyotik tedavisi uygulandi.sol tarafimdaki agri gecmedi ultrasyonla baktilar dalak karaciger her sey normal cikti.agrim devam edince baska doktora gittim tomografi verdi sonuc bu cuma kontrolum var.sonucu gorunce moralim cok bozuldu.simdiden tesekkurlerKONTRASTLI ÜST ABDOMEN BT Teknik : ( IV Optiray 100 cc kontrast madde kullanılmıştır ) ( Oral Duphalak 250 ml ) İV ve oral yoldan kontrast madde verilmesinden sonra, portal fazda aksiyel düzlemde 5 mm kalınlığında kesitler alınmıştır. Bulgular : Karaciğerin boyutu 162mm olup, normalden büyüktür. Karaciğer sağ lob posterior segment düzeyinde 6mm çapında hipodens lezyon izlenmektedir. Lezyon milimetrik boyutta olduğu için karekterize edilememiştir (kist?). Dalak boyutu 140mm olup, normalden büyüktür. Safra kesesi hafif kontrakte görünümdedir. Sol renal ven retroaortik yerleşimlidir. Karaciğerin parenkim dansitesi normaldir. Portal ven patenttir. Dalak konturu normaldir. İntra ve ekstrahepatik safra yollarında dilatasyon izlenmemiştir. Pankreas parenkim kalınlığı ve dansitesi normaldir. Peripankreatik yağ planı homojendir.Yer kaplayıcı lezyon saptanmamıştır. Her iki sürrenal bez normal kalınlıktadır. Her iki böbrek lokalizasyonu, konturu, uzunluğu ve parankim kalınlığı normaldir. Bilateral toplayıcı sistemlerde dilatasyon saptanmamıştır. Üst batında patolojik boyutta lenf nodu, serbest -loküle sıvı birikimi izlenmedi. Abdominal aorta patent ve normal çaptadır. Karın duvarı ve paravertebral yumuşak dokularda yer kaplayıcı oluşum saptanmadı. İncelemeye dahil olan kemik yapılarda fraktür, belirgin litik-sklerotik yer kaplayıcı oluşum izlenmedi. Not: Torakstan geçen kesitler toraks BT raporunda belirtilmiştir.
Yusuf Bey, sorunuzu geç gördüm. Onun için şimdi cevaplıyorum. Hafif karaciğer ve dalak büyüklüğü dışında birşey görünmüyor. Genel bir muayene ve tetkiklerde birşey bulunmama ihtimali var. Birşey bulunamazsa takip edilebilir. Geçmiş olsun. Dr Coşkun Tecimer.
Kis kaç ay da ne kadar mm büyür ?
Kistler iyi huyludur. Genellikle ya hiç büyümezler ya da yavaş büyürler. Coşkun Tecimer.