Soru
Annemde meme kanseri vardı. Ameliyatla tümör çıkarıldı. Koltuk altı lenf bezlerinde kanser olmadığından bu bölgeye cerrahi uygulanmadı. Daha sonra kemoterapi ve radyoterapi aldı. Şimdi tamoksifen isimli bir ilaç kullanıyor ve kontrollere gidiyor. Şu anda kanser bulgusu yok. Nüksü önlemek için dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgi verir misiniz? Vitamin alması gerekir mi? Arada bir kırmızı şarap içmesinde sakınca var mı?
Yanıt
Anlattıklarınızdan annenizde erken evre meme kanseri olduğu anlaşılıyor. Üstelik koltuk altı lenf bezlerinde tümör görülmemesi daha da olumlu bir durum. Bu birkaç açıdan önemli. Birincisi hastalığın meme dışına çıkmamış olması gelecekteki nüks olasılığını azaltmaktadır. İkincisi lenf bezlerinde kanser olmadığından haklı olarak koltuk altına cerrahi uygulanmamış. Koltuk altı lenf bezlerinin çıkarılması bazen hastalarda ileriki yıllarda kolda lenf akışının bozulmasına yol açabilmektedir. Bu da kolun şişmesine, ağrıya, hatta bazen enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Annenizde lenf bezleri yerinde bırakıldığından böyle bir risk yok.
Tamoksifen isimli ilaç verildiğine göre kanserin östrojen hormonuna duyarlı olduğu anlaşılmaktadır. Hormon reseptörleri pozitif olan meme kanserlerinde geç dönem nüksler görülebildiğinden takiplerin uzunca bir süre yapılması gerekir. Bizim uygulamamız ilk üç yılda üç ayda bir, sonraki iki yılda altı ayda bir, beş yıl tamamlandıktan sonra yılda bir düzenli kontrolleri yapmak şeklindedir. Kontrollerde temel amaç ikinci bir meme kanserinin erken yakalanmasıdır. Diğer bir amaç ise ilk kanserin metastazlarının tespitine yöneliktir. Kontrollerde meme muayenesi esastır. Gerekli durumlarda kan testleri ve görüntüleme tetkikleri yapılır. Yakınma olmasa bile mamografi yılda bir mutlaka yapılmalıdır.
Meme kanseri geçiren bir kadının sağlıklı beslenmesi, kilo almaması, yürüyüş gibi egzersizleri sürdürmesi gerekir. Yapılan kontrollü çalışmalarda fazla kilolu ve egzersiz yapmayan kadınlarda metastaz olasılığının daha fazla olduğu gösterilmiştir. Bunun dışında D vitamini eksikliğinde de nüks olasılığı artmaktadır. Bunun için kanda D vitaminine baktırmanız uygun olur. Eksiklik varsa tedavisi çok basittir. D vitaminin ağızdan alınması yeterlidir.
Alkol konusuna gelince şarap da dahil olmak üzere tüm alkollerin meme kanseri riskini artırdığını biliyoruz. Düzenli olarak günde bir kadeh içilen şarap bile içmeyenlere göre meme kanseri olasılığını az da olsa artırmaktadır. Arada bir alınan şarabın ise önemli bir risk oluşturacağını düşünmüyorum.