Soru
61 yaşındaki annem, 9 aydır sol göğsünde şişlik hissediyormuş. Muhtemelen korktuğundan dolayı bu zamana kadar ne bize söylemiş ne de doktora görünmüş. Ancak şişliğin çok büyümesi üzerine dayanamayıp bize açıldı. Yapılan tetkiklerde göğüste 7 cm çapında bir kitle olduğu tespit edildi. Koltuk altı lenf bezlerinde de büyüme var. Biyopsi sonucu meme kanseri olarak geldi. Cerrahımız hemen ameliyat önerdi. Bir başka doktor ise önce kemoterapi sonra ameliyat olmasının uygun olacağını söyledi. Sizce nasıl bir yol izlemememiz gerekir?
Yanıt
Bu kadar büyümüş ve lenf bezlerine yayılma ihtimali olan bir meme kanserinde ameliyat ya da bir başka tedaviye karar vermeden önce mutlaka vücut taramalarının yapılması gerekir. Hangi tetkiklerin yapıldığını belirtmediğiniz için nelerin gerekli olduğunu söylemek isterim. Bir kere mamografi ve meme ultrasonografisi mutlaka yapılmalı ve memenin başka yerinde patolojik bir görüntü olup olmadığı araştırılmalıdır. Bunun dışında kanserin yayılıp yayılmadığını tespit etmek için akciğer ve karın bölgesi görüntülenmelidir. Görüntüleme için bilgisayarlı tomografi kullanılabilir. Ayrıca kemik metastazlarının olup olmadığını anlamak açısından kemik sintigrafisi gereklidir. Tüm bunların yerine geçebilecek PET-BT (pozitron emisyon tomografisi) yapılabilir. Ancak günümüzde rutin olarak kullanılan PET tetkiki kemiklerdeki bazı metastazları atlayabilir. Özel bir madde kullanılarak kemik metastazları ortaya çıkarılabilir. Bu da pratikte rutin olarak kullanılmamaktadır. Bu nedenle ben, böylesine büyük bir kitlesi ve koltuk altı lenf bezlerinde tutulum şüphesi olan bir hastada kemik sintigrafisiyle birlikte PET ya da tomografi yapılmasını öneririm.
Bu tetkikler sonucu annenizde vücutta metastazlar tespit edilirse memeye ameliyat yapılmasının bir anlamı yoktur. Çünkü vücuttaki metastazlar ile memedeki kanser birbirinin devamıdır. Yalnızca memeye lokal bir müdahalede bulunulması zaman kaybıdır ve ameliyat, meme estetiğinin bozulmasına neden olur. Oysa ilaç tedavisi metastazlara olduğu kadar memedeki kitleye de etki eder. Hatta memedeki kitlenin tamamen kaybolması bile mümkün olabilir. Metastazlara rağmen memeye operasyon öneren doktorlar, memedeki kitlenin alınmasıyla hastadaki tümör yükünün azaltıldığını savunurlarsa da bu, kesin olarak sonuçlandırılmış bir konu değildir.
Annenizde vücudun başka yerinde metastaz bulunmazsa benim önerim önce ilaç tedavisi yapılmasıdır. Çünkü bu denli büyümüş bir tümörde ilaçlar ile tümörün küçültülmesi ve memenin tamamen alınmadan yalnızca tümörün çıkarılması ihtimal dahilindedir. Hatta hormon reseptörlerinin durumuna göre kemoterapi vermeden ağızdan hap olarak alınan hormon baskılayıcı ilaçları kullanmak ve ardından tümörü çıkartmak da mümkün olabilir.