Soru
Bende uzun zamandır kansızlık vardı. Nedeni bir türlü bulunamıyordu. Bu yüzden de tedavi olamadım. Nihayet birkaç gün önce kansızlığımın B 12 vitamin eksikliğine bağlı olduğu anlaşıldı. Bu tehlikeli bir hastalık mıdır? Tedavisi nasıl yapılır?
Yanıt
Vitamin B 12 insan vücudunda başta kemik iliği hücreleri olmak üzere bölünen hücrelerin DNA sentezi için gerekli bir maddedir. Bu vitamin vücutta sentezlenmez, yiyeceklerle dışarıdan alınır. Sindirim sistemine gelen B 12 vitamini doğrudan emilemez. İnce barsaktan emilebilmesi için mideden salgılanan ve intrensek faktör olarak bilinen bir maddeyle birleşmesi gerekir. B 12 vitamin eksikliğinin en sık görüldüğü durum, bu intrensek faktör eksikliğidir. Atrofik gastriti olan kişilerde bu maddeye ya da bunun salgılandığı hücrelere karşı antikorlar oluşur. Sonuçta intrensek faktör B 12 vitaminiyle birleşemez ve emilim gerçekleşmez. Bu durumda hücrelerin DNA yapımında bozukluk oluşur. Özellikle kemik iliğinde bulunan kan hücreleri erken yıkıma uğrar ve kansızlık ortaya çıkar.
B 12 eksikliği bulunan kişilerde mutlaka gastroskopi yapılmalı ve midede atrofik gastrit olup olmadığı araştırılmalıdır. Bunun yanı sıra kanda, mide hücrelerine ve intrensek faktöre karşı antikor olup olmadığı tespit edilmelidir.
Midede atrofik gastrit olmadan B 12 eksikliğinin görüldüğü bir durum vejetaryenliktir. Bunun nedeni B 12 vitaminin hayvansal gıdalarda bulunmasıdır. Bu yüzden vejetaryenlerin kansızlığa karşı koruyucu olarak B 12 vitamin tabletlerinden alması gerekir.
B 12 eksikliğinin görüldüğü bir başka patoloji, ince barsak hastalıklarıdır. Atrofik gastrit ya da vejetaryen olmayan B 12 vitamini eksik kişilerin bu açıdan incelenmesi uygun olur.
B 12 vitamin eksikliği tedavisi mümkün bir hastalıktır. Bunun için dışarıdan kas yoluyla B 12 vitamini verilir. B 12 iğneleri eksikliğin tespit edildiği ilk günler her gün yapılır. Daha sonra haftada bir uygulanır. Birkaç uygulama sonrası ayda bir olmak üzere ömür boyu B 12 vitamini verilmesi gerekir. Atrofik gastriti olan kişilerde sindirim sistemi kanserleri biraz daha sık görüldüğünden belli aralarla gastroskopi ve kolonoskopi yapılmalıdır.