Soru
Babam mide kanseri nedeniyle ameliyat oldu. Şimdi kemoterapi ve radyoterapi alıyor. Babamdaki mide kanseri biz çocuklarında risk oluşturur mu? Mide kanserinin nedeni ne olabilir?
Yanıt
Mide kanseri esas olarak çevresel faktörlerden dolayı oluşur. Genetik faktörlerin rolü azdır. Ancak genç yaşta ortaya çıkan kanserlerde genetik faktörler de akla gelmelidir. Mide kanserine neden olan çevresel faktörler içinde en önemlileri, tükettiğimiz gıdalar ile bunların saklanma ve hazırlanma yöntemleridir. Mide kanserinde çevresel faktörlerin genetik faktörlerden önemli olduğunu gösteren gözlemlerden biri başka ülkelere göç eden Japonlarda mide kanserinde anlamlı düşüşlerin görülmesidir.
Mide kanserlerinin hepsini aynı kategoride değerlendirmemek gerekir. Midenin yemek borusuyla birleştiği yerde ortaya çıkan kanserler, midenin alt kısmında ortaya çıkan kanserlerden birçok yönden farklılık gösterir. Üst kısımdaki kanserlerde midedeki reflünün etkili olduğu bilinmektedir. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde tüm mide kanserleri göz önüne alındığında kanser azalmakla birlikte midenin yemek borusuyla birleştiği bölgenin kanserlerinde artış görülmektedir.
Mide kanserlerinde risk oluşturan faktörler arasında tütsülenmiş, dumana maruz bırakılmış ya da tuza bastırılmış gıdaları sayabiliriz. Aflatoksin de mide kanserine neden olabilir. Bu toksin, uygun koşullarda saklanmayan ürünlerde ortaya çıkan bir mantar ürünüdür. Yer fıstığı gibi nemli olarak depolanmış gıdalarda oluşur ve hatta gözle görülmeyebilir, ama uzun süre buna maruz kalanlarda kansere neden olabilir. Az miktarda sebze ve meyve tüketenlerde de mide kanserinde artış görülmektedir. Buzdolabının daha çok kullanılmasıyla mide kanserlerinde büyük ölçüde düşüş olmuştur. Bunda en önemli faktör, gıdaların daha hijyenik olarak tüketilmesidir.
Kömür madeni, lastik sanayi ve asbest işinde çalışanlarda mide kanseri görülme sıklığı muhtemelen artmaktadır. Mide ülser ve polipi ile atrofik gastriti olanlarda, kısmi olarak midesi alınan kimselerde ameliyat yerinde kanser riski normallere göre biraz daha fazladır. Midede yerleşen bir mikroorganizma olan Helikobakter pilori’nin infeksiyonunda da mide kanseri riski 3 ile 6 kat artmaktadır. Antibiyotiklerle bunun temizlenmesi mümkündür. Bu nedenle mide yakınması olan kişilerin üst endoskopi yaptırarak bu yönden araştırılması, mikrop saptanırsa tedavi olması hayat kurtarıcı olabilir.