Soru
Babam 67 yaşında. Bu zamana kadar hiç doktora gitmediği halde birkaç gün önce epilepsi nöbeti geçirdi. Beyin MR’ında (magnetik rezonans) üç adet kitle görüldü. Hastalığın tedavisi için en iyi yol nedir? Bu kitlelerin çıkarılmasını tavsiye eder misiniz?
Yanıt
Tedavi konusunda karar verebilmek için önce hastalığın ne olduğunun tespit edilmesi gerekir. Bu kitlelerin MR görüntüleri hakkında ayrıntılı bilgi vermediğiniz için hastalığın iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğu konusunda yorum yapmak zor. Kaldı ki her zaman da MR görüntüleriyle bunu ayırt etmek mümkün olmayabilir.
Hastalığın kötü huylu olduğu düşünüldüğünde bile bu, hastanızda mutlaka beyin tümörü olduğu anlamına gelmez. Vücudun diğer bölgelerindeki bir kanser, kan yoluyla beyne yayılmış ve burada kitleler oluşturmuş olabilir. Böyle bir durumdan şüpheleniliyorsa pozitron emisyon tomografisi (PET-BT) ya da akciğer tomografisi ve karın MR’ı birlikte çekilerek kanserin orijin aldığı organ tespit edilir. Ayrıca beyin dışında başka yerlere gidip gitmediği araştırılır. Vücuttaki en uygun yerden biyopsi alınarak hastalığın tanısı konur ve buna göre tedavi yapılır.
Beyine yayılmış kanserlerin ne şekilde tedavi edileceği hastalığın orijini ve yaygınlık derecesine göre değişir. Genellikle beyne radyoterapi verilir. Daha sonra kemoterapi uygulanır. Bazen de metastazlar cerrahi ile çıkarılır ve arkasından radyoterapiyle pekiştirme tedavisi uygulanıp daha sonra kemoterapi verilir. Beyindeki kitlelere cerrahi uygulanıp uygulanmayacağı hastalığın cinsi, yaygınlık derecesi, kanserin yayılma hızı, beyin metastazlarının sayısı ve yeriyle yakından ilişkilidir. Kesin kural olmamakla birlikte tümör yükü az olan, yavaş gidişli kanserlerde, beyin metastazları az ve yaşamsal beyin merkezlerinden uzak ise cerrahi düşünülebilir.
Beyindeki tümörün vücudun diğer organlarından gelmeyip beyin hücrelerinden kaynaklandığı düşünülüyorsa doğrudan kafatası içine girilerek buradan biyopsi alınır ve kitleler birbirine yakın ve yaşamsal bölgelerden uzaksa tümü çıkarılır. Daha sonra genellikle radyoterapi yapılır. Düşük bölünme hızı olan tümörlerde tek başına radyoterapi yeterli olurken bölünme hızı yüksek kanserlerde hem radyoterapi hem de ağızdan alınan kemoterapi ilaçlarını birlikte vermek gerekir.