Soru
Babam 82 yaşında. Büyük hücreli lenfoma teşhisi kondu. Kemoterapi verilebileceği söylendi. Bu yaştaki bir insana kemoterapi vermek sizce doğru mu?
Yanıt
Kemoterapi vermek için dikkat edilmesi gereken husus, yaştan çok hastanın genel durumudur. Kalp, akciğer, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının durumu, eşlik eden başka bir hastalığın olup olmadığı yaştan daha önemlidir. Bunun yanı sıra hastanın bilincinin açık, yönelim ve işbirliğinin iyi olması, kemoterapiyle yaşayabilecek ve bunun anlamını kavrayacak kapasitede olması tercih edilir. Bazı kişiler vardır, 80 yaşında oldukları halde 70 yaşında yıpranmış bir hastadan daha genç gösterirler.
Tedavi kararında bunlardan başka kemoterapinin amaç, etkinlik ve yan etki derecesi de önemlidir.
Onkolojide kemoterapi farklı nedenlerle uygulanır:
1- Palyatif kemoterapi: Bu durumda kanser yayılmıştır. Kemoterapi ile hastalığın tamamen yok edilmesi mümkün değildir. Hastanın ömrünü uzatmak ve yakınmalarını azaltmak için kemoterapi verilir. Örneğin dördüncü evre akciğer kanserinda bu tür bir kemoterapi uygulanır.
2- Küratif kemoterapi: Hastalık tedaviyle yok edilebilecek durumdaysa, en azından böyle bir olasılık var ise bu tür kemoterapiden söz edilir. Bazen ileri evre kanserlerde bile tedaviyle hastalığın tamamen yok edilmesi mümkündür. Örneğin testis kanserleri bu şekilde tedavi edilir
3-Adjuvant kemoterapi: Tümör ameliyat ile ortadan kaldırılmıştır. Ancak hücresel düzeyde gözle görülmeyen hastalık olabilir. Bu tedavi bir anlamda koruyucu bir tedavidir ve hastalığın nüks etmesini önlemeye yönelik bir yaklaşımdır. Erken dönem meme kanserinde ameliyat sonrası uygulanan tedavi bu türdendir.
4-Neoadjuvant kemoterapi: Cerrahi öncesi uygulanan tedaviler bu gruba girer. Burada da amaç tümörü küçültüp ameliyatı daha kolay ve yararlı hale getirmektir. Bu da genellikle hastalığı tamamen yok etmeye yönelik bir tedavidir. Örneğin rektum kanserinde cerrahi öncesi tümörü küçültüp hastayı ameliyata hazırlayan tedaviler bu şekilde isimlendirilir. Kemoterapi ışın tedavisiyle birlikte de uygulanabilir. Burada tedavinin etkisini artırmak amaçlanmıştır. Yan etkilerin artması pahasına bu yönteme başvurulabilir.
Babanızın durumuna gelince lenfomalarda cerrahinin yeri yoktur. Lenfoma, büyük hücreli ise kemoterapi ve antikor tedavisiyle tamamen ortadan kaldırılabilir. Yani tedavi küratiftir. Babanızın genel durumu uygunsa tedavi almalıdır. Doktorlarınızla konuyu tartışıp onların önerileri doğrultusunda karar vermekte yarar var.