Soru
55 yaşındayım. ‘Check-up’ sırasında kanımdaki akyuvarların yüksek olduğu ve kanımın düşük olduğu söylendi. Bu ne anlama geliyor?
Yanıt
Kanda üç çeşit hücre vardır:
1- Alyuvarlar ya da eritrositler: Kana kırmızı rengini veren hücrelerdir. Dokulara oksijen taşınmasını sağlarlar. Eksikliğinde kansızlık yani anemi dediğimiz durum ortaya çıkar. En sık görülen nedeni, demir eksikliğidir. Bu yüzden bazı hastalar tarafından her türlü kansızlık yanlış olarak demir eksikliğine bağlı gibi düşünülür. Halbuki demir eksikliği olmayan başka hastalıklarda da kansızlık olabilir. B 12 ve folik asit eksikliği, kronik infeksiyonlar, romatizmal hastalıklar, kanserler, kemik iliğinin yeterli fonksiyon görmediği ya da vücutta yıkımın arttığı durumlar anemiye neden olabilir.
2- Akyuvarlar ya da lökositler: Vücudu infeksiyonlara karşı koruyan bağışıklık sisteminin en önemli yapı taşlarındandır. Bazı kişilerde doğuştan eksikliği olabilir. Arttığı durumlar, genellikle infeksiyon ve iltihapla giden hastalıklardır. Viral infeksiyonlarda bazen paradoksal olarak azalabilir. Lökosit artışıyla giden kötü huylu hastalıklar arasında lösemileri unutmamak gerekir. Günümüzde sık yapılan ‘check-up’lar nedeniyle, semptomsuz seyreden kronik lösemileri yakalama sıklığı artmıştır.
3- Trombosit ya da plateletler: Kanda pıhtılaşmayı başlatan, kanamaları önleyen küçük hücrelerdir. Vücudun anormal olarak ürettiği antikorlara bağlı eksikliği görülebilir. Eksikliğinde, deri ve iç organların yüzeyinde kanamalar olur. Kemik iliğini tutan hastalıklarda da trombosit sayısı azalabilir. İnfeksiyon, kanser ya da kemik iliği hastalıklarında artabilir. Arttığı durumlarda pıhtılaşmaya ya da kanamaya eğilim artar.
Sizdeki anemi ve lökosit artışının iyi huylu bir durum mu, yoksa bir kemik iliği hastalığı mı olduğunun araştırılması gerekir.