Soru
38 yaşında bir kadınım. Önceden hiçbir hastalığım yoktu. Yakın zamanda yüksek ateşle birlikte sağ yanımda ağrı oldu. Ağrılar nefes alıp vermekle artıyor. Akciğer grafisi çekildi. Doktorum sağ akciğerimde sıvı birikimi olduğunu söyledi. Buradan örnek alınıp incelenecekmiş. Bunun kanser olmasından korkuyorum. Sizce ne olabilir?
Yanıt
Akciğerde sıvı toplanması denen durum aslında bu organı çevreleyen iki zar arasındaki sıvı birikimidir. Akciğerlerin çevresinde plevra dediğimiz iki katlı bir zar vardır. Normalde bu zarlar arasında kayganlığı sağlayan çok az miktarda sıvı bulunur. Bu sayede nefes alıp verdiğimiz zaman akciğerlerin kaygan ortamda kolaylıkla genişleyip büzülmesi sağlanabilmektedir. Buradaki sıvı zarlar arasındaki basınç farkına bağlı olarak bir dönüşüm içindedir. Bu bölgeye gelen ve buradan çıkan sıvı miktarı arasındaki fark açılırsa zarlar arasında sıvı birikir ve akciğere bası yapar. Bazen bu miktar o kadar çok artar ki o taraf akciğerin genişlemesi mümkün olmaz.
Akciğer zarları arasındaki sıvı toplanmasının birçok nedeni vardır. Bunun mutlaka kansere bağlı olması gerekmez. Kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları ve karaciğer yetmezliğinde yoğunluğu düşük sıvı oluşumu görülür. Akciğer damarlarında pıhtı oluşumu durumunda da sıvı birikimi görülebilir. Bu genellikle kanlı olur.
Bazı bağ dokusu hastalıklarında, pankreatit denilen pankreas iltihabında, sarkoidoz olarak bilinen iltihapla giden sistemik bir bozuklukta, tiroid bezinin az çalışmasına bağlı olarak ortaya çıkan hipotiroidi hastalığında ve zatürre gibi akciğer infeksiyonu durumunda da plevra yaprakları arasında sıvı birikimi olabilir. Sizdeki sıvı birikiminin yüksek ateşle birlikte kısa sürede ortaya çıkması, yaşınızın genç olması ve daha önceden bir hastalığınızın olmaması bir akciğer infeksiyonunu kuvvetle düşündürmektedir. Bu durumun teşhisi zor değildir. Alınacak sıvı örneğinde biyokimyasal ve mikrobiyolojik incelemeler, gerekirse akciğer tomografisi, sıvının neden olduğu hastalığın ortaya çıkmasını sağlar. Sıvının aşırı miktarda biriktiği ve nefes almayı zorlaştırdığı durumlarda rahatlatma amacıyla acil olarak sıvı boşaltılması yoluna gidilebilmektedir.
Hastalığın kesin tedavisi, altta yatan nedenin ortadan kaldırılmasıyla mümkün olur. Zatürreye bağlı sıvı birikimi antibiyotiklerin kullanılmasıyla kaybolur.