Soru
Bir buçuk ayda 10 kilogram zayıfladım. Arkadaşlarım kanser olma ihtimali olabileceğini söylediler. Çok tedirginim. Nereye başvurmam lâzım?
Yanıt
Yaş ve cinsiyetinizi belirtmemişsiniz. Hastalıklara tanı koymada bu parametreler bizim için önemlidir. Çünkü her hastalığın daha sık görüldüğü dönemler vardır. Ayrıca bir belirti ortaya çıktığında buna en çok neden olabilecek hastalıkları ilk planda düşünmek gerekir. Tıpta buna uygun bir söz vardır: ‘Dışarıdan nal sesleri geliyorsa önce atlar akla gelmelidir.’ Bir diğer önemli nokta da hastanın yakınmasına, başka hangi belirti ve bulguların eşlik ettiğini tespit etmektir. Bir kere baştan şunu söylemeliyiz ki genç bir hastada tek başına kilo kaybı varsa ilk akla gelen, kanser olmamalıdır. Çünkü kanser genel olarak yaşla artma eğilimindedir. Yaşlı bir insanda bile hemen kanseri düşünmemek gerekir.
Rejim yapmayan, yeme bozukluğu olmayan ve fiziksel aktivitesinde artış görülmeyen bir kişide kilo kaybının farklı nedenleri olabilir. İlk akla gelenler arasında şeker hastalığı vardır. Bu hastalığa çok su içme, çok idrara gitme ve çok yeme eşlik eder. Kilo kaybına neden olan bir diğer durum da tiroid bezinin aşırı çalışması sonucu ortaya çıkan hipertiroidi hastalığıdır. İştahlı olup çok yedikleri halde kilo verirler. Burada kilo kaybına eşlik eden saç dökülmesi, çarpıntı, kan basıncı yükselmesi, terleme, sinirlilik, ellerde titreme, ishal gibi belirtiler vardır. Tubeküloz gibi kronik infeksiyonlarda da kilo kaybı olabilir. Ancak bunlara genellikle ateş, gece terlemesi gibi belirtiler eşlik eder. Pankreas iltihabı olan pankreatitde de kilo kaybı olabilir. Emilim bozukluklarına neden olan ve ishale yol açan barsak parazitleri ve iltihaplı barsak hastalıklarında da kilo kaybı alışılmış bulgulardandır.
Kanserde de kilo kaybı görülebilir. Özellikle sindirim sistemiyle ilgili mide, pankreas kanserlerinde daha belirgindir. Kanser hücresi metabolizmayı artırdığı için diğer kanserlerde de görülebilir. Tek başına kilo kaybı olan durumlarda önce diğer hastalıklar araştırılmalı, neden bulunamazsa kanser yönünden de inceleme yapılmalıdır. Bunun için önce İç Hastalıkları uzmanına başvurmak uygun olur.