Soru
Annem 80 yaşında göğüs kanseri oldu. Daha önce ailemizde hiç kanserli kişi yoktu. Bu hastalığın sebebi ne olabilir? Kızları olarak bizlerin ne gibi tedbirler alması gerekir?
Yanıt
Meme kanseri gelişmiş ülkelerde kadınlarda en sık görülen kanser tipidir. Az gelişmiş toplumlarda, örneğin Asya kıtasında daha az görülmektedir. Bizde meme kanserinin görülme sırası Batı toplumlarına benzeme eğilimindedir. Bunun nedenleri arasında büyük olasılıkla beslenme ve yaşam biçimi ve çevresel faktörler sayılabilir. Meme kanseri yaş ilerledikçe daha sık görülür. Ancak ileri yaşlarda seyri daha yavaştır. Âdet görmeye erken başlayıp geç menopoza giren, yani üreme süresi uzun olan kadınlarda, çocuğu olmayanlarda ya da ilk doğumunu 35 yaşın üzerinde yapanlarda, östrojen ve progesteron hormonu kullananlarda, alkol alanlarda, menopoz sonrası şişman olan kişilerde meme kanseri riski artar. 40 yaşından önce göğüs bölgesine radyasyon alan ya da birinci derece yakını meme kanseri olan bayanlarda da riskin arttığı gösterilmiştir. Ancak yakını ileri yaşlarda meme kanseri olmuşsa risk artışı çok değildir. Bu nedenle sizin çok tedirgin olmanıza gerek yoktur. Diğer bayanlarda olduğu gibi 40 yaşından itibaren yıllık mamografilerinizi yaptırmanız uygun olur. Mamografi aralığını iki yıl olarak öneren bilim adamları da vardır. Ailede meme kanseri olan kişilerde ben mamografinin yılda bir kez yapılmasını öneririm. Bunun dışında bayanların ayda bir kez kendi kendine meme muayenesi yapmasında ve memede bir şişlik varsa hekime müracaat etmesinde, erken tanıya gidilmesi açısından büyük yarar vardır. Memedeki şişliklerin önemli bir bölümü kanser değildir. Ancak memesinde şişlik olan kişinin hekime gitmesi kişiyi stresten kurtarır. Diğer kanserlerden korunmada olduğu gibi, şişmanlamamak, egzersiz yapmak, alkol kullanmamak, hayvansal yağları az tüketmek, daha çok sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek, meme kanserinden korunmada da yardımcı faktörlerdendir.