Soru
Annemde göğüs kanseri var. Ameliyatla göğsünü aldılar. Arkasından kemoterapi ve radyoterapi verildi. Tamoksifen denilen bir hormon hapı kullanırken 18. ayda kemiklere sıçrama yaptı. Altı ay önceki tüm filmleri temizdi, kitle yoktu. Hiçbir yerde kanser olmadığı halde bu nasıl oldu? Bu kadar çabuk nüks olur mu?
Yanıt
Tüm kanserlerde olduğu gibi meme kanserinde de hastalığın agresifliğini belirleyen birçok faktör vardır. Tedaviye iyi yanıt vereceğini düşündüğümüz meme kanseri hastaları genel olarak erken evrede ve hücrelerinin çoğalma hızı düşük olan, tümör içi ve dışı lenf ve kan damarı tutulumu bulunmayan, hormona duyarlı reseptörleri barındıran hastalardır. Ancak bu değerlendirme çok kabadır. Onkolojideki gelişmelerle birlikte her bir kanser için hastalığın gidişatını belirleyen yeni faktörler keşfediyoruz. Bunlar arasında farklı gen yapıları ve bunlara bağlı molekülleri sayabiliriz. Zaman içinde bu moleküllerin özelliğine göre yeni ilaçlar geliştirilmektedir. Bugün Her-2/neu denilen reseptörü aşırı miktarda taşıyan meme kanserinin daha agresif seyrettiğini, ama trastuzumab dediğimiz antikorun kullanılmasıyla agresifliğinin azaldığını biliyoruz.
Günümüzde gen tespit yöntemiyle hastaların kemoterapiden yararlanıp yararlanmayacağı da söylenebilmektedir. Hatta daha ileri gidilerek hangi tür kemoterapiden yararlanabileceği, tedavi öncesi tespit edilebilmektedir. Bu konuda daha yolun başında sayılabiliriz. Zamanla bilgilerimizin çok daha artacağından emin olabilirsiniz. Ben kişisel olarak on yıllar içinde her organa ait kanser hücresinin haritasının çıkarılabileceğine ve tedavi edilebileceğine inanıyorum.
Bir kanser hastasında, filmlerde kanser kitlelerinin görülmemesi, her zaman hastalığın olmadığı anlamına gelmez. Milyonlarca kanser hücresi bir araya gelerek kitle görülebilir hale gelmektedir. Dolayısıyla grafilerde hiç kanseri olmayan hastalarda gizli kalmış hücreler bağışıklık sisteminden kurtularak metastazların gelişmesine neden olabilirler. Tamoksifen tedavisi sırasında metastazların en sık ikinci yılda geliştiği bilinmektedir.