Soru
Birkaç gün önce sol göğsümde bir tümör tespit edildi. Karaciğer ve kemiklere yayılmış. Ben tüm vücudumdaki kitlelerin alınmasını istiyorum. Bu hastalıktan kurtulmak için hepsinin ameliyatla temizlenmesi bana çok mantıklı geliyor. Doktorum ameliyata gerek görmedi. Bu doğru mu? Sizce ne yapmalıyım?
Yanıt
Bir kanser hücresinin fark edilinceye kadar geçen süre içinde milyonlarca hücreye bölünerek büyüdüğünü ve bunların bir araya gelerek kitle oluşturduğunu belirtmek isterim. Daha sonra bu hücreler lenf ve kan yollarını kullanarak her organa gidebilirler. Gittikleri yerlerde de yine bölünerek büyürler. Bir kısmı görünür hale gelir. Biz bunlara kanser ‘metastazı’ diyoruz. Bir hastada birçok yerde metastaz varsa bu durum, kanserin lenf ve kan dolaşımında olduğunu da gösterir. Bu yüzden yalnızca görebildiğimiz kitleleri çıkarırsak farkında olmadığımız diğer hücreleri vücutta bırakmış oluruz. Bu hücreler de bir süre sonra çoğalarak yeni kitleler oluşturur. Hasta da gereksiz yere ameliyat edilmiş olur. Bu tür hastalarımıza damardan kemoterapi ya da antikor dediğimiz ilaçları verebiliyoruz. Bir başka yaklaşım da ağızdan anti-hormonları ya da antikorları vermektir. Kas içine uygulanan ilaçlar da vardır. İlaç hangi yoldan verilirse verilsin, amaç tüm vücuda yayılmasını sağlamak, hem organlardaki, hem de vücut sıvılarındaki kanser hücrelerini öldürmektir. Buna sistemik tedavi diyoruz. Size gereken tedavi de işte bu sistemik tedavidir.
Bazı kanserler nispeten az sayıda metastaz yapmışsa ve hepsinin çıkarılması mümkünse cerrahi düşünülebilir, ama meme kanserinde metastazın cerrahi olarak çıkarılması pek düşünülmez. Metastaza cerrahi düşünülen kanserler arasında kalın barsak, testis ve yumurtalık kanserleri ile kemik ve yumuşak doku tümörleri olan sarkomlar ilk sıralarda gelir. Genellikle cerrahiyi sistemik tedavilerle desteklemek gerekir.