Soru
Eşimde karaciğer kanseri var. Nedeni kronik hepatit B enfeksiyonu imiş. Mikroplara bağlı kanser olur mu? Bu doğruysa karısı olarak bana da kanser bulaşır mı? Ne gibi tedbirler almamızı tavsiye edersiniz?
Yanıt
Genelde mikropların neden olduğu rahatsızlıklar enfeksiyon hastalıkları olarak bilinir. Virüslerden bakterilere, mantarlardan parazitlere kadar birçok ajanının yol açtığı enfeksiyon hastalıklarını hepimiz biliriz. Ancak bazı mikroorganizmalar vardır ki vücutta uzun süre kaldığında kronik irritasyona ve zaman içinde de bazı organ kanserlerine neden olabilirler. Bu mikropları iyi tanımak ve tespit edildiğinde tedavi ettirmek bunlara bağlı oluşacak kanserlerden korunmada en akılcı yoldur. Bunların belli başlıları ve neden olabilecekleri kanserler şunlardır:
1. Helikobakter pilori: Mide kanseri ve mide lenf kanseri
2. İnsan papilloma virüsü: Rahim ağzı, anüs, vajina ve baş-boyun kanseri
3. Hepatit B virüsü: Eşinizde olduğu gibi karaciğer kanseri
4. Hepatit C virüsü: Bu da karaciğer kanserine yol açabilmektedir.
5. HIV (İnsan immün yetmezlik virüsü): Bildiğimiz AIDS (kazanılmış immün yetmezlik sendromu) etkenidir. Bu kişilerde bir cins bağ dokusu kanseri olarak bilinen Kaposi sarkomu ve Hodgkin dışı lenf kanserine sık rastlanır.
6. Herpes virüsü: Bu da Kaposi sarkomuna neden olur.
7. Epstein Barr virüsü: Yutak kanseri ve lenf kanserlerine yol açabilir.
8. İnsan T hücre lenfotropik virüsü: Yetişkinlerde kan kanserine neden olabilir.
Bakteri ve virüsler dışında bazı parazitlerin de kanser etkeni olabileceğini biliyoruz. Bunlar arasında Şistosom denilen parazit mesane kanserine, karaciğere yerleşen bir cins parazit kurtçuğu da safra yolları kanserine yol açar. Nemli ortamda kalmış gıdalarda üreyen aspergillus mantarının oluşturduğu Aflatoksin maddesi de karaciğer kanserine neden olabilmektedir.
Mikropların yol açtığı kanserlere yakalanmamak için ideal olan yaklaşım bu mikroorganizmalara karşı koruyucu önlem almak, yani bunların vücuda girmesini önlemektir. Örneğin hepatit B ve insan papilloma virüsü için geliştirilmiş aşılar vardır. Mikrop vücuda alınmışsa yapılması gereken genellikle antibiyotik ve antiviral ajanlarla bunun temizlenmesine çalışılmasıdır. Sizin durumunuza gelince, eşinizden size doğrudan kanser bulaşmaz, ancak virüs bulaşabilir. Bu nedenle kanınızı hepatit B virüsü yönünden tetkik ettirmeli, vücutta virüs yok ve antikor da oluşmamışsa mutlaka hepatit B aşısı yaptırmalısınız.